This is it.

Haal jullie zakdoek maar boven lieve blogvolgertjes, dit wordt ons allerlaatste blogbericht over ons Cambodja-avontuur... Gelukkig wordt het een extra lang bericht, want de afgelopen weken hebben we weer het één en ander meegemaakt. De stage in het Banlung Referral Hospital verliep de afgelopen drie weken heel gevarieerd; dagen zonder enige bevalling of operatie werden afgewisseld door dagen waarbij Fien en ik nauwelijks snel genoeg onze caoutchouc botten konden uitwisselen om elk om de beurt een bevalling uit te voeren...we hebben zo elk toch een mooi aantal bevallingen en keizersnedes kunnen doen, super ervaring! Op onze laatste dag trakteerden we de vroedvrouwtjes op koekjes-à-volonté, die zoals verwacht binnen het halfuur op waren,...zoetekauwen die cambodjanen. 's Avonds gingen we nog met een aantal op restaurant, waarbij er meer fotoshoot gehouden werd dan dat er gegeten werd, en zo staan we op meer dan 200 foto's op de smartphones van 4 Cambodjaanse midwives, 't zijn schatjes!

Ons laatste weekend in Banlung brachten we opnieuw in de jungle door; achterop de motorbike (we hadden elk onze driver) cruisden we via mulle zandwegen, over wankele bruggen, langs afgebrande rijstvelden en bamboebossen naar minority villages van de Kroeung en de Lao-people...fantastische manier om veel te zien van het Cambodjaanse platteland ; we zagen eagles en aasgieren in de lucht cirkelen op zoek naar een lekker prooitje, we konden spechten en bijenetertjes in de bomen spotten, en zagen scholen vol gele of blauwe papegaaien overvliegen. Overnachten deden we in een 'homestay' van de vriendelijke Lao-people, waarbij de gidsen voor ons kookten (hertenhuid is echter niet ons favoriet gerecht...) en we opnieuw in USarmy-hammocks sliepen. We gingen ook nog varen op de Sreypo rivier (die later uitmondt in de Mekong)  in lange ondiepe prauwen - capaciteit van maximum 3 niet al te dikke personen- en keerden dan op t gemak terug met de motorbike richting Banlung. Mooi weekendje! We bezochten nog één van de vele rubberplantages, een lucratieve business waarvoor vele hectares jungle wordt gekapt, spijtig. Het hele jaar door wordt rubber getapt, en één boom levert 0,5 tot 2 liter stinkende rubber per dag op, met een rubberstop van één maand, in februari. Als afsluiter gingen we ook nog een kijkje nemen bij de Gemstone mines, diepe kokers in de grond van 12 meter diep en slechts 1m diameter, waar mannen hun leven in wagen om emmers grond op te halen, waarna hun vrouwen en kinderen dag in dag uit door de aarde wroeten op zoek naar gemstones, kleine edelstenen in verscheidene kleuren. Slavenarbeid, waarbij nog steeds veel ongevallen gebeuren, ook al beweren ze het tegendeel.

En zo...zat ook ons Banlung avontuur er veel te snel op. Een 9u-durende busrit bracht ons terug naar de bewoonde wereld van Phnom Penh, waar we onze medestudenten terugzagen en genoten van de laatste dagen Cambodja. Fien en ik gingen nog op tweedaagse naar Kep en Kampot, smulden krab met kampot pepper en cruisden op de motorbike door Bokor national park, een paradijs van perfect aangelegde wegen te midden van prachtige bossen, op een berg van 1080 meter hoog met een fenomenaal uitzicht op de zee... Gotta love Cambodia!

En nu...is het einde in zicht, het avontuur achter de rug. Aan alle leuke dingen komt een einde, in België wachten ons koude temperaturen en regen, files en drie maand stage aan een hoger werktempo dan het Cambodjaanse, maar ook vrienden en familie, appelmoes met worst en puree, boterhammen met muizenstrontjes en andere kleren want de onze zijn we kotsbeu ;-).

This is it.

The End.

Lots of Love
Xxxxxxxx

 Fien en Elke

Pleasure meeting you, Laos

Hi everyone,

Het is alweer een hele tijd geleden sinds ons vorige blogbericht, time flies when you are having fun!
In het Banlung Referral Hospital hebben we ondertussen ook al veel gezien en meegemaakt. Zo mocht ik een keizersnede assisteren, waarbij de - only Khmer speaking- chirurg mij zeer veel zelf liet doen..een buitenkans om onder andere de eerste incisie te kunnen maken! Fien volbracht ook haar eerste bevalling met succes en er werd een prachtige meisjestweeling geboren, ook iets om niet snel te vergeten! Jammergenoeg hebben we vaak niet zoveel te doen; zoals eerder al gezegd en zoals de naam van het ziekenhuis al doet vermoeden, worden veel patiënten (te laat) doorverwezen naar Phnom Penh, waardoor het merendeel van de operaties keizersneden of appendices zijn, en ook niet dagelijks. Gelukkig zijn er ook veel niet-medische zaken te leren! Zo breiden we nog iedere dag onze Khmer woordenschat uit (pro = jongen, sray = meisje, chu = pijn, ni tlaj ponmaan= hoeveel kost het, etc....alles weliswaar fonetisch getypt ), kunnen ondertussen onze eigen naam in het Khmer schrijven (danku vroedvrouwtjes) en leerden aan de hand van vingernagels de toekomst voorspellen... Of deze skills hun nut zullen bewijzen in Belgie, laten we in het midden ;-)

Aangezien ons visum voor de tweede keer zou verlopen (telkens slechts een maand geldig), en we hem slechts eenmalig in Cambodja zelf kunnen verlengen, moesten we het land uit...Banlung ligt zowel dicht bij de Vietnamese als de Laotiaanse grens, en we kozen ervoor om die laatste over te steken. Met de bus ging het naar Stung Treng, de laatste "grote" stad voor Laos, en daarna naar Veun Kham, de grenscontrole. Wat volgde was een mooi staaltje Laotiaanse corruptie, waarbij voor iedere stempel, krabbel, papiertje of lijm een extra dollar moet betaald worden,... een Amerikaan op ons busje deed nog een poging om de douaniers van zijn eigen rechten te overtuigen (" I don't have to give you my passport, the law doesn't say you have to pay for a picture"), maar tevergeefs....dokken maar en zo betaalden we maar liefst 10 dollar teveel. Niet getreurd, we mochten toch maar mooi Laos binnen, en arriveerden niet veel later in Si Phan Don, oftewel 4000 islands, het uiterste zuiden van Laos, waar de Mekong in het droogseizoen bezaaid ligt met -jullie raden het al- 4000 eilanden (of dit het werkelijke aantal is betwijfelen we, er zal wel wat nattevingerwerk aan te pas komen), gaande van struiken over strookjes zand tot grotere eilanden zoals Don Det, waar we aan land gingen. We bleven een aantal dagen op het mooie en relaxe Don Det, genoten van de fameuze Mekong sunset, verkenden per fiets ook het buureiland Don Khon, gingen kajakken op de Mekong, en bezochten een heleboel watervallen, waaronder de grootste van Zuid-Oost Azië (al moet eerlijkheidshalve gezegd worden dat die net over de grens in Cambodja ligt). We leerden ook heel wat andere backpackers kennen, Duitsers, Fransen, Nederlanders, ... stuk voor stuk jonge sympathieke mensen! Daarna reisden we verder tot Pakse, een rustige stad en onze uitvalsbasis om het Bolaven plateau te bezoeken.  Bolaven (oftewel "home of the Laven", een ethnic minority) ligt op een hoogte van 1000-1500 meter en werd ten tijde van de Franse koloniale periode gecultiveerd met koffie-, thee-, rubber- en bananenplantages. Later kreeg het plateau het hard te verduren tijdens de Amerikaanse bombardementen (het ligt er nog steeds vol UXO's, unexploded ordnances), maar vandaag de dag is  het plateau vooral wereldberoemd voor zijn "champagne van de koffie"; Arabica en Robusta. Benieuwd! We bezochten het plateau per tuktuk, aangezien alle brommers in de stad verhuurd bleken (high season), maar kregen daarbij gezelschap van Soraya en Evelyn, twee sympathieke Duitse meisjes. We bezochten Tad Gneuang, een 40 meter hoge twin waterfall, en ook Tad Fane, een maar liefst 120 meter hoge twin waterfall die zich diep in een krater in de grond lijkt te storten, indrukwekkend! We passeerden talrijke koffieplantages en stopten aan een theeplantage, waardoor het een goed gevulde en plezante dag werd. Zuid-Laos heeft heel wat moois te bieden, al is de bevolking toch opvallend minder open en vriendelijk in vergelijking met buurland Cambodja. Het werd maw tijd om terug te keren!
Het passeren van de grens verliep veel vlotter in de andere richting, met dank aan Fien en onze "letter of invitation", waarop (in het Khmer) staat dat we als vrijwilliger in Cambodja werken, en dat leverde maar liefst 6 dollar korting per persoon op, gratis stempels, inkt en lijm dit keer!

We zijn happy to be back in the Kingdom of Wonder, een land dat we toch al onze thuis beginnen te noemen, en we kijken uit naar de volgende stageweken!

With love,
Fien en Elke

Banlung

We zijn klaar voor ons tweede deel van ons Cambodjaans avontuur. We nemen afscheid van de Gertjans en kruipen op de bus richting Kratie. Daar bewonderen we bij sunset de laatste overgebleven rivierdolfijnen (er werd namelijk op hen gejaagd tijdens het regime van Pol Pot) in de Mekong. Vanuit Kratie nemen we een overvol geladen "mini van" naar Banlung (de hoofdstad van Ratanakiri province). Na een rit van 8 uur schudden en als sardientjes samen gepropt te zitten komen we aan in Banlung.
We melden ons allereerst aan in het Banlung referral hospital, waar we met open armen "a la ooooh les belges" ontvangen worden door de vice-directeur. Het ziekenhuis zelf is echter een triestige zaak, er zijn te weinig middelen en bekwame dokters waardoor enkel de urgente zaken wat opgelost/gestabiliseerd worden. Al de rest wordt doorverwezen naar Phnom Penh, al weet je dat de meeste patienten daar jammergenoeg nooit geraken.
In het weekend doen we samen met Koen (mijn broer, die op bezoek is) een ware jungle survival expeditie in de kalai jungle. Samen met de lokale gids, Nai, vanuit de minority village verblijven we 2 dagen en 1 nacht in de Cambodjaanse jungle. We slapen in hangmatten en vangen kikkers die later op het kampvuur geroosterd worden als avondmaal. Je leest het al, een ware belevenis, waar we later nog ongetwijfeld anekdotes over zullen vertellen! :-)
Deze week wordt vooral gevuld met stage. Elke doet vooral bevallingen en moet toch wennen aan hun soms choquerende technieken...Ik opereer hoofdzakelijk gesprongen appendixen (onder te weinig verdoving) en doe debridementen zonder verdoving....

Tot het volgend blogbericht.
Elke en Fien

Het jaar van de Geit

Merry Christmas!
Happy New Year!

Een nieuw jaar (funfact: het jaar van de Geit), dus tijd voor nieuwe blogberichten! De reden voor onze blog-stilte is dat Fien en ik elk met onze ouders en broer/zus op schok waren en er dus niet geblogd kon worden. We zagen de tempels van Angkor Wat en co (zeer mooi maar na 3 dagen ook redelijk verzadigend, al die stenen..), vierden oudejaar op het strand van  Sihanoukville met duizenden wensballonnen in de lucht (ook de onze!), reden op een tuktuk door de peperplantages van Kampot en smulden van de heerlijke krabben in Kep.  Prachtig land, The Kingdom of Wonder, maar ondertussen zijn we terug in Phnom Penh, namen we afscheid van onze ouders en vertrekken we morgen voor het tweede deel van ons avontuur: het platteland van Banlung, hoofdstad van Ratanakiri provincie. We zijn benieuwd! Al moeten we eerst nog 12 uur busrit zien te overleven op niet al te goeie wegen...elk voordeel heb zijn nadeel!

Wat we ook nog vergeten zijn, is vertellen over onze Cambodian Cooking Class.
Dit dateert al van december (shame on us!), maar verdient wel een blogberichtje! Onze kookgroep bestond uit twee Fransen uit Saint-Tropez, twee Chinezen uit...China (moeilijke communicatie) en een Australische uit Sydney. Een bonte, maar zeer aangename bende. Onze teacher van de dag was een frêle Cambodjaanse van wie ik de naam niet kan onthouden, maar ze lachte en maakte veel flauwe moppen (typisch Cambodjaanse humor want iedereen maakt hier dezelfde soort grapjes) dus de sfeer zat er goed in. Ze bracht ons naar de Kandal Market om onze inkopen te doen voor onze vegetarian spring rolls en onze fish amok, dat overigens dé signature dish van Cambodia is. Ze gaf ons ongelofelijk veel uitleg over geheimzinnige groenten en andere ingrediënten met onuitspreekbare namen en zwaar geladen begaven we ons naar onze kitchen voor die dag. Het resultaat mocht er wezen! We raspten Taro (soort knol), rolden spring rolls en maakten er mini-loempia's van, stampten duizend ingrediënten fijn in onze vijzel tot een dikke pasta, wat de basis zou worden voor onze fish amok (oa: rode pepers, lemongrass, galangal, veel look, sjalot, coffeelime, currypastan etc...) en maakten tenslotte prachtige mandjes van bananenbladeren (al bakten de Chinezen er niet veel van). Njam! (=Khmer voor eten, echt!) en Chneng Ne (delicious). Het was heerlijk en indien we alle ingrediënten in Belgie te pakken krijgen, zeker voor herhaling vatbaar onder de vorm van een Cambodjaanse avond!

Tot de volgend!
Dikke Nieuwjaarszoenen van Fien en Elke

On call at Phnom Penh

Hier gaan we dan, ik besluit om op mijn dienst (pediatric and plastic surgery) 30 uur van wacht te zijn. Op de vraag wat ik nodig heb, krijg ik " you need pillow and sheet to cover your body at night" als antwoord...Dat belooft. Ik wapen me met Samourai's (het plaatselijke energiedrankje) en vertrek met goeie moed naar het publieke ziekenhuis van Phnom Penh.
Het is zot. We beginnen de dag met een thyroidectomie, vervolgens verwijderen we een tumor, die de grootte heeft van een meloen, op de rug van een 24-jarig meisje. De arme Cambodjanen wachten altijd veel te lang (lees jaren) vooraleer ze beslissen naar het ziekenhuis te gaan. Dit levert veel schrijnende beelden op. Wanneer de avond valt, komt het ene accident na het ander de spoedgevallen binnen. Ik moet maar eens met mijn ogen knipperen en er staan alweer 10 nieuwe Cambodjanen op spoed met de gruwelijkste fracturen, losgerukte ledematen, plettrauma's... 's Nachts opereren we nog maar liefst 3 patienten met een hemoperitoneum (voor de niet-geneeskundigen: een bloeding in de buikholte) door een accident. Mijn laatste patient heeft dan ook meerdere darmperforaties. Uiteraard heeft het  ziekenhuis veel te weinig plaats om al deze patienten een bed aan te bieden. De gangen in het ziekenhuis liggen bezaaid met patienten die met hun infusen proberen wat rust te vinden of proberen te herstellen van hun operaties. De verpleegsters leggen zich gewoon te slapen in de operatiezalen zelf. Je leest het al...het was een zotte wacht, waar ik vanalles heb meegemaakt. Zelf heb ik mij uitgeteld een uurtje kunnen neerleggen op een tafel in de vergaderzaal.
Nu is het tijd voor wat gepaste ontspanning (een Angkor of Tiger biertje zal mij goed smaken :) )

Sihanoukville en Koh Rong

Liefste blog-volgertjes,

Waar zullen we beginnen?

Vorig weekend hebben we het wat verder gezocht en zijn we met ons vier naar Sihanoukville getrokken, een kuststadje op 4u van Phnom Penh. Opnieuw weg van de drukte en op zoek naar een zeebries en zand onder onze voeten! Beide hebben we gevonden, en het was echt een relax weekendje. Zaterdag gingen Fien en ik naar Koh Rong, een eilandje op 1u (snel) varen van Sihanoukville, terwijl de jongens besloten om in het toeristische kuststadje te blijven en de komende drie dagen niet van hun strandzetel te komen (ze hadden ook wel nood aan rust, na een gemene voedselvergiftiging). De zee was - op zijn zachtst uitgedrukt - woelig (maar we hielden stand, echte zeebonken!) en de beloning voor onze dooreengeschudde magen volgde in de vorm van witte stranden, palmbomen, kleurrijke houten bootjes en een authentiek vissersdorpje...Koh Rong...waar men geen ziekenhuis of brandweer heeft (let op met die lucifers!), waar de elektriciteit uitvalt tussen 8u 's avonds en 2u 's nachts, en waar ze ecologisch verantwoord omgaan met hun eiland (weg met de rietjes en plastic flessen recycleren)... We waren blij dat we de oversteek gemaakt hadden! Het werd een zalige dag en we kregen ook definitief dat bleke Belgische kleurtje weg, hoera!
Zondag opnieuw wat zon, zee, strand maar dan op het vasteland, waarna het voor ons alweer tijd werd om terug te keren naar PP (maandag werkedag!) in een gammele oude bus met freezing airco.

Hadden we de Gertjans nog zitten plagen dit weekend met hun voedselvergiftiging...dan diende de pay back time zich maandag aan :-(. Ook Fien en ik vielen ten prooi aan onze eerste (al zijn we er niet blij mee) voedselvergiftiging in een kleine maand Cambodia. Niet slecht, maar toch liever te vermijden... Ons "Cook it, boil it, peel it or forget it" principe en Elke's paranoia hadden gefaald! Geen barbecue kip (de vermoedelijke boosdoener) meer voor ons de komende weken.
Gelukkig was ons leed van korte duur (we hebben onszelf maandag zelfs nog naar stage gesleept, maar gelukkig konden we 's middags rusten), en dinsdag waren we weer back on track!

Op stage zagen we ook weer het één en het ander. Ik zag al meer borsttumoren in vergevorderde stadia dan ik ooit in Belgie heb gezien/zal zien (leve de screeningsmammografie, echt!), en mocht assisteren bij een mastectomie (het verwijderen van de volledige borst met okselklieren) en een Wertheimoperatie (verwijderen van de baarmoeder met eierstokken en lymfeklieren omwille van baarmoederhalskanker..). Opnieuw, leve de screening voor baarmoederhalskanker in België en het preventief vaccineren van jonge meisjes tegen humaan papillomavirus. De kennis is er wel in Cambodia, de middelen jammergenoeg niet.
En Fien? Die deed woensdag een 30uur wacht mee op de pediatrische en plastische heelkunde, maar daarover zal ze meer vertellen in een volgend blogbericht!

Warme groetjes (al koelt het hier ook al meer af 's avonds, heel af en toe hebben we een truitje nodig)!

Xxxxxx

Kien Svay en Kirirom

Hallo iedereen!

Het is ondertussen alweer donderdag en we hebben nog niets over ons vorig weekend geschreven...!
Zaterdag ontvluchtten we de chaotische drukte van Phnom Penh en reden per tuktuk naar Kien Svay (Koki Beach), een riviertje gelegen op één uur rijden van onze hostel. Het bleek een heel idyllisch plekje te zijn (beeld jullie drijvende rieten hutjes in verbonden door loopplanken aan weerszijden vh water), waar vooral Cambodjanen rust komen zoeken na de werkweek; we waren dan ook de enige toeristen daar, zalig! Samen met onze tuktukchauffeur konden we ontspannen in hangmatten en smulden we van een gebraden kipje met rijst; hier eten ze trouwens de volledige kip op,  zelfs de kop met snavel en al!

Zondag vertrokken we dan samen met onze Cambodjaanse vriendin Nasy naar het Kirirom national parc, gelegen op 2u rijden van PP. De snelweg hier verschilt echter gigantisch van Belgische snelwegen; alles wat wielen heeft, mag rijden op de national roads (ook fietsen!) en hier geldt de wet van de sterkste...camions first! Er wordt ook duchtig ingehaald (zelfs rechts indien links niet lukt en niet altijd met evenveel marge, maar ik ben dan ook de bangerik) en geclaxonneerd. Er valt echter heel wat te zien langs de kant van de weg, en geregeld werd een stop ingelast om wat kleins te eten (Cambodjanen eten hier de ganse dag door): jackfruit (het minder stinkende broertje van de durian), gegrilde kikkertjes, kokosnoten, mais op de barbecue.... We zouden geen honger lijden!

Kirirom national parc was echt de moeite; prachtige bossen, heuvelig gebied, rode aarden wegen, meertjes en watervallen van 40 meter hoog... We bleven er kamperen in tenten, wat niet veel verschilt van kamperen bij ons, met uitzondering van de gigantische spinnen en reuze mieren, brrrr  ;-)  !
Plezant weekend!

Deze week werd er echter ook weer gewerkt, en we hebben weer wat dingen gezien die we meer dan waarschijnlijk niet meer  zullen zien eens we terug in België zijn! Zo kreeg Fien drie patiëntes over de vloer die allemaal behandeld waren met visolie-injecties om cosmetische redenen, wat natuurlijk niet het gewenste effect had. Ook zien we hier vaak tumoren in zeer vergevorderde stadia, omdat patiënten dikwijls te laat naar het ziekenhuis komen, uit geldgebrek, angst of omdat ze eerst traditionele geneeskunde proberen. Ik was ook getuige van een geval van zinloos geweld en woonde een operatie bij van een man die een riek in zijn onderrug had gekregen, maar als bij wonder werden geen vitale structuren geraakt. Met slechts één Rx,een kniptang, metaalzaag en wat creatieve chirurgie kwam de man er al bij al goed vanaf. Zo zien jullie dus, een stage dag brengt hier altijd boeiende en onverwachte dingen met zich mee!

Lia suhn hao-y (fonetisch "ljeesenhaai", goodbye) !

Xxx Elke en Fien